Krytyka teatralna i krytycy. Studia o krytyce drugiej połowy XIX i początku XX wieku

Monografia zatytułowana Krytyka teatralna i krytycy. Studia o krytyce drugiej połowy XIX i początku XX wieku wpisuje się w kierunki poszukiwań typowe dla najnowszych badań krytycznoteatralnych. Na pracę składają się artykuły oraz omówienia dwóch autorek poświęcone wybranym przedstawicielom i zjawiskom należącym do nurtu polskiej krytyki teatralnej drugiej połowy XIX oraz pierwszych dekad XX wieku, będące efektem kilkuletnich poszukiwań indywidualnych. Uzupełnieniem obserwacji pozostaje wybór tekstów źródłowych związany bezpośrednio z omawianymi krytykami bądź tematami. Charakterystyka czołowych oraz mniej znanych krytyków i recenzentów ośrodków teatralnych – warszawskiego, krakowskiego, lwowskiego – stanowi zarazem próbę odpowiedzi na pytanie o kondycję polskiej krytyki teatralnej omawianego okresu, a także wgląd w polską myśl krytycznoteatralną przełomu XIX i XX stulecia. (Fragment Wstępu)

28 kwietnia 2021 r. odbyła się dyskusja zorganizowana przez Pracownię Historii Dramatu 1864-1939 przy Instytucie Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki UW na temat tej publikacji, której zapis znajduje się pod poniższymi linkami:

Część pierwsza:
rozmowa z autorkami

Część druga:
wypowiedzi gości

Spis treści

Wstęp   5

Krytyka i krytycy drugiej połowy XIX wieku
1. W kręgu „Przeglądu Tygodniowego” (1866-1876) 13
1.1. Felietonistyka teatralna Józefa Kotarbińskiego (A. Sobiecka) 13
1.2. Młodzi pozytywiści wobec dramatu obcego (A. Sobiecka) 35
1.3. Rubryki teatralne „Przeglądu Tygodniowego” (A. Sobiecka) 51
2. Dyskursy krytyczne Michała Bałuckiego (A. Sobiecka) 73

Krytyka i krytycy przełomu XIX i XX wieku
1. Władysław Bukowiński – krytyk zapomniany (A. Podstawka) 101
2. Recepcja nowych modeli dramatu i teatru w krytyce teatralnej Jana Augusta Kisielewskiego (A. Podstawka)  129
3. Tadeusza Micińskiego myślenie teatrem (A. Sobiecka) 151
4. Działalność krytycznoteatralna Macieja Szukiewicza (A. Podstawka) 171

Dwugłos o Kasprowiczu
1. Recenzje teatralne Jana Kasprowicza (A. Sobiecka) 205
2. Kasprowiczowska wizja teatru (A. Podstawka) 229

Teksty źródłowe (wybór)
1. W kręgu „Przeglądu Tygodniowego” (1866-1876) 255
Miron [Aleksander Michaux], O teatrze i Szekspirze (rzuty pióra) (1868) 255
Józef Kotarbiński, Przegląd teatralny. Kilka słów o repertuarze. Wystąpienia p. Kwiatyńskiej (1871)  261
Aleksander Świętochowski, Aktoromania (1871)  263
Anonim, Reżyseria (1872)  266
Józef Kotarbiński, Przegląd teatralny. Kilka słów o istocie sztuki aktorskiej. Występ p. Bolesława Leszczyńskiego, artysty dramatycznego Krakowskiego Teatru, w 5-tym akcie tragedii Szekspira „Otello” (1872) 270

2. Michał Bałucki   279
Sardou czy Ibsen? (?)   279
O różnych modach w literaturze powieściowej (1894) 281
Teatr dawny a dzisiejszy (1894)  290
Projekt Teatrzyków Ludowych (1894)  295

3. Władysław Bukowiński  299
Z teatru. „Dzika kaczka”. Dramat w 5 aktach Henryka Ibsena. Przedstawienie dramatyczne Miłośników sceny na rzecz Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności (1899)  299
Przegląd teatralny. Michał Bałucki: „Blagierzy”, komedia w 4 aktach. Wznowienie „Zbójców” Schillera i „Otella” Shakespeare’a (1901) 300
Przybyszewski Stanisław, „Matka”, dramat w IV aktach (1903) 304
Wrażenia teatralne (1909)  306

4. Jan August Kisielewski  321
„Salome” Oscara Wilde’a (1901)  321
O „Japończykach” w teatrze. Przed odczytem (1902) 322
Panmusaion (1904)   326
„Widma” Henryka Ibsena (1904)  329

5. Tadeusz Miciński   341
Teatr świątynia (1905)   341
Znaczenie rytmu (1911)   344
Uwaga dla teatrów (1927)  352

6. Maciej Szukiewicz   355
Dokoła teatru (1918)   355
O dublurach w teatrze słów kilkoro i tyleż o jednoaktówkach (1926) 358
Z teatru im. Słowackiego. „Dziady”, część IV w układzie St. Wyspiańskiego. „Hanusia” Gerharta Hauptmanna, przekład Marii Konopnickiej. Reżyser Józef Sosnowski (1926)   361
Z teatru im. Słowackiego. „Cyrano de Bergerac”, komedia bohaterska w 5 aktach Edmunda Rostanda. Przekład Marii Konopnickiej i Włodzimierza Zagórskiego. Reżyser Józef Sosnowski. Muzyka Kazimierza Meyerholda. Nowe dekoracje Bolesława Kudewicza (1927)  365
Rzut oka na ubiegły sezon teatralny 1927-1928 (1928) 368
O teatr popularny (ludowy i amatorski) (1928)  371

7. Jan Kasprowicz   381
Teatr (1890)   381
Z teatru. „Miłostki” („Liebelei”), komedia w trzech aktach Artura Schnitzlera (1896)   384
Teatr krakowski (1898)   386
Z teatru (1902)   387
Z teatru („Jan Gabriel Borkman”, dramat w 4 aktach Henryka Ibsena) (1903) 390
Organizacja i program Teatru Narodowego w Warszawie [wypowiedź w ankiecie] (1925)   393

Zasady modernizacji tekstów źródłowych  399
Wykaz pierwodruków   401
Noty o autorkach   403
Spis ilustracji   405
Bibliografia (wybór)   409
Summary   413
Indeks nazwisk   415