Tatczezna. Literackie przestrzenie Kaszub
Spis treści
Słowo wstępne 5
Literatura kaszubska. Definicje i strategie badań 17
I. Zakresy znaczeniowe 17
II. Strategie badawcze 22
II A. Etniczna perspektywa opisu 24
Polonocentryzm czy tożsamość binarna? 24
Kaszubocentryzm. Publicystyka a naukowość 26
II B. Dominujące metodologie badawcze 28
Urok i presja historii 28
Socjologia literatury 30
Językoznawstwo w ofensywie 34
Od etnografii do literaturoznawstwa 38
III. Perspektywa antropologiczna 41
Kobiety Kaszub. Reprezentacje i kreacje 47
Kobieta nad brzegiem morza 47
Dzielne niewiasty 49
Królestwo kobiet 52
Marta – dziecięca przyjaźń 54
Marcyjanna – gospodyni izby czeladnej 56
Pod zaklętym urokiem królewianki 59
Kobiecość niechciana i agresywna 62
Spełnienie na wyspie 67
„Proroczka” Julka 69
Kobieta skryta – kobieta jawna 71
Trwanie kobiet 74
Kobieta odrzucona 76
Kobieta i żywioły 78
Między dumą i rezygnacją. Literackie opisy mężczyzn Kaszub 85
Przemyślny i dumny Kaszuba 86
Szlachcic i wędrowiec kaszubski 88
Rycerz starokaszubski 91
Mężczyzna „cały”? 95
Miłość do ziemi 100
W przestrzeni przetrwania 105
Bohater odczarowany 109
Duma i rezygnacja 112
Wielki świat małego człowieka. Dziecko w literaturze Kaszub 117
Dziecko – dzieciństwo – poznanie 117
Dzieciństwo i hierarchia 119
Kosmos kaszubskiego pustkowia 125
Szczęście niewiedzy 133
Wielki świat małego człowieka 141
Rodnô zemia. Kaszubski mit ziemi 147
Tatczëzna – ziemia moich przodków 147
Kaszubska ziemia obiecana 150
Od ziemi „mojej” do „naszej” 155
Historia zmityzowana 159
Tatczëzna – śniona etniczność 165
Tatczëzna jako rodnô mowa 172
Kaszubi i żywioł wody 181
Natura i woda 181
Żywioł wody i marynistyka 187
Poetyckie obrazy i idee Jana Trepczyka 190
Kaszubskie morza, jeziora i rzeki 195
Kamienne kręgi i lasy – motywy eratyczne i sylwiczne w literaturze kaszubskiej 207
I. Strona kamienia 207
Natura zimna i twardości 207
Kamienie prehistorii 209
Dusza zaklęta w kamień 211
II. Strona lasu 215
Las – natura czysta 215
Las mityczny 220
Pod tą chojną mieszkóma i o niczim brzëdcim nie wiéma 223
Mocnô je ta chata nasza. Od topografii do mityzacji kaszubskiego domu 231
Obraz domu – obraz człowieka 231
Pomorski obraz domu 234
Dom – wspólnota ludzi 238
Dom – przestrzeń spotkania tajemnicy 247
Bezdomność i utrata domu 251
Święte góry Kaszub 259
Pielgrzymowanie ku centrum 259
Rowokół – święta góra Słowińców 260
Kalwarie Wejherowska i Wielewska – świętość cierpienia 264
Wejherowo, Sianowo, Swarzewo – obrazy Świętej Najświętszej 273
W wiecznej drodze i w wiecznym czasie 276
Zemjia mogjił i grobóv. Topika tanatyczna w literaturze kaszubskiej 281
Kwestie semantyczne 281
MONUMENTUM DUCTUM POMORANORUM… - Pomnjik ksążąt pomorskjich 283
Miejsca przeklęte 286
Literackie pomniki 292
Uwagi końcowe. Kaszubska tatczëzna a kresy zachodnie 299
Tatczëzna 299
Kresy zachodnie 305
Spotkanie podmiotów 309
Podsumowanie 311
Zestôwk 313
Abstract 315
Zusammenfassung 317
Bibliografia 319
Bibliografia podmiotowa kaszubskojęzyczna 319
Bibliografia podmiotowa polskojęzyczna 323
Bibliografia przedmiotowa 325
Konteksty interpretacyjne 345
Indeks utworów kaszubskich 351
Indeks nazwisk 356
Zobacz także